Wie weit zrick kann e Mensch sich eigentlich
erinnre? Die Wissenschaftler sin sich do net oonich. Die oone soon ab vier, die
annre ab sechs. Was merr aus seiner Kindheit als Erinnerung abruft, is gar net
immer etwas, des wu merr selwer erlebt hot; es känne aah Bilder odder Verzählcher
vun de Eltre un Großeltre sin, die wu im Hern als eigne Erinnerunge gspeichert
werre. Des behaupte annre Hernforscher. Ich moon, des is bei’me jede Mensch
annerscht: Der oon kann sich bissje weider zrick erinnre un der anner net so
weit.
Bei mer geht’s do net so weit zrick, annerscht
gsaat, mei Leitung is halt e bissje korz. Beim Ewald is des grad umgekehrt: Seini is e bissje länger, asso kann er
sich an Spillkumrade erinnre, die wu, uf echt bayrisch gsaat, in meim Hirnkastl
net gspeichert sin, un des, obwohl er sogar noch e paar Monat jinger is wie
ich, de Ewald. Besser gsaat, er kann
sich an mich erinnre un ich an ehne net, wann mer aah in der Neigass am
Zinksbrunne mitzamm gspillt hun.
So verschieden wie die Erinnerunge sin aah die
Mensche selwer. Ich sin oone vun dee, die wu liewer ehre Ruh hun, net norr in
der Arwet. De Ewald gheehrt zu der
anner Sort, der is meh umtriewich, immer auf Achse, wie’s im Hochdeitsche
haaßt, immer bereit, etwas zu unnernemme, dass des Lewe aah e Sinn macht. Des
is awwer net der Ewald, der wu net
in meim „Hirnkastl“ gspeichert is. Na, Na, des is e annre Ewald, der wu liewer wie ich aus’m Haus geht. Un der war aah iwwer
Silvester unnerwechs, irgendwu im Badische, un wie er hoomkumm is uf
Ingolstadt, hot er mich vun dem annre Ewald
grieße geloss. Jo, er hot mer sogar e Bild vun dem gschickt, awwer ohne Nome un
Abstammungsort. „Kennst Du diesen Herrn? Der lässt Dich grüßen“, hot er mer
in’re Mail gschrieb.
Do hun ich gschaut un gsucht … mit meiner korz
Leitung. Nicks! Dass der Mann e Musiker is, war mer schun klor. Dass er sogar
etwas mit Johrmark un meiner Kindheit zu ton kännt hun, wär mer awwer iwerhaupt
net ingfall. Un de Ewald, der aus
Ingolstadt, hat sei helli Frood an dem Katz-un-Maus-Spill mit mer ghat. Er is
norr scheibcheweis mit seim Wisse rausgerickt, so wie die Politiker, wann se
was ongstellt hun, un hot mer sogar e MP3-Datei gschickt, die wu er bei dem
Neijohrskonzert ufgholl hot. Oho! Des war Musik vum Feinste, Streichmusik so
wie zum Kreider (Kreuter) seiner Zeit. Asso kann’s norr de Bild Matz sin, der spillt doch Gei i’me
symphonische Orchester. Niemols, hot mei Fraa gsaat. Des is er net. Wu denkst
du hin? Na wu hin? In meim Kopp sin doch norr Blechmusikante gspeichert. Wie
soll ich do e Streichmusikant finne?
Irgendwann hot de Ewald sich doch erbarmt un noch e Detail vum Ewald preisgewwe. Des war’s awwer noh aah schun. Weil meh hot er
selwer net gewisst. Is jo aah zu verstehn, weil merr kann a’me Neijohrskonzert
jo ka Familienforschung betreiwe. Awwer des hot er noch gewisst: De Ewald, asso der der wu eigentlich in
meiner Erinnerung gspeichert sein misst, wann mei Leitung …, na, Dehr wisst
schun ..., is immer aus der Stadt, wu er gewohnt hot, zu seine Freind uf Bsuch
kumm. Un die hun irgendwu zwischen Zinks un Renoths gewohnt. Aha! Jetzat, sat
de Bayer. Her mi’m Ortssippenbuch. Forr des hun mer’s doch. Zinks, Tonis,
Gartnersch, Gartnersch Wess Kathi, Zeichs, Renoths, Kersche. Noh hun mer’s
ufgewwe, obwohl de Ewald, der aus
Ingolstadt, nochmol e Stick Mitleid ghat hat un uns de Familienome vun dem
Musiker aah noch gsaat hot: Adam.
Asso hun mer, mei Fraa un ich, e Ewald Adam finne
misse, der wu als klooner Bu mit mer gspillt hot. Alles Nohforsche hot awwer
nicks gebrung. Mer sin uf ka griene Zweig kumm.
So is uns net meh iwrich geblieb, wie mei
Schwermotter zu frooe: Wer hot in de fufzicher Johre aus de unner Neigass in
die Stadt gheirat? Jo, dort im Kriwls-Haus war e Mäde, des hot in die Stadt
gheirat. So is des im Lewe: Merr soll nie ufgewwe. Noch oons Haus hätt ich
misse weider gehn. Noh’m Kersche-Haus kummt nämlich schun es Kriwls-Haus. Un
noo hot sich wedder rausgstellt, wie wertvoll em Jungingersch Franz sei Ortssippenbuch der
katholischen Pfarrgemeinde Jahrmarkt/Giarmata is.
Na klor: Im Kriwls-Haus hot doch de Kriwls Sepp gewohnt, der wu’s Bogarche hot, des wu so alt is wie ich.
Jo, hot mei Fraa – die hatt’s Forscherfiewer aah schun fest im Griff ghat–
gsaat, un der hot noch e Schwester, es Anna,
des wu de Hellstern hot. Die hun
sich Jost gschrieb. Asso, los
geht’s! Do: „HNr 75“. Des kännt stimme. Der Hausnummre is beim Registreernummre
J190 zu finne. Dort sin de Jost Johann un sei Fraa, Kriebl Anna, mit ehre Kinn, Josef un Anna, ongewwe. Hinner der Kriwls
Wess Anna ehrem Nome steht de
Nummre K1639. Je, dort hin! Do brauch merr e annre Band. Schau her! Die Wess Anna war’s dritte Kind vum Kriebl Peter, der wu zwaamol uf Amerika
ausgewannert is un dort aah sei letzti Ruh funn hot, un vun der Anna Unterzuber. De Kriwls Wess Anna ehre zwaa jingre Gschwister, e Bu un e Mädche (des wu norr
zwaa Johr alt is wor) sin in Pittsburg, in Amerika uf die Welt kumm, ehre zwaa
jingre Schwestre so wie sie in Johrmark. Es jingste vun de Kinn, es Marianna hot de Ladislau Adam gheirat. Un vun do geht’s zum Nummre A20. Jawoll! Do
is er, de Ewald Adam. Asso hot de Ewald Streitmatter mer ka Bär ufgebunn.
Dass de Ewald
Adam sich awwer noch an mich erinnre kann, hot mich froh gstimmt, awwer aah
e bissje neidisch gemach. Dehr wisst schun … mei korzi Leitung. Un nateerlich
sin ich forr dee Neijohrsgruß iweraus dankbar. Ich hun aah glei wisse wolle,
was de Ewald, der wu vor ooner gfiehlt Ewigkeit aah mit mer in der Gegend um
de Zinksbrunne gspillt hot, so alles macht. Musik, is jo klor, awwer halt wu un
was forr Musik. Google macht es Lewe froh, do kann mer ooner soon was er will. I’me
Programmheft vum SWR Sinfonieorchester Baden-Baden und Freiburg hun
ich aah die Besetzung vun dem Orchester funn. Heit sin die große Orchestre jo
all international bsetzt. Do spille Musiker aus der ganz Welt. Als Johrmarker sin
mer beim Suche noh’m Ewald Adam
nateerlich aah sofort rumänisch klingende Nome ufgfall – was awwer net
unbedingt haaßt, dass des Rumänre sin. Bei der 2. Violin spillt zum Beispiel
es Nathalie Romaniuc, Viola spillt Christina Nicolai. Bei der
Instrumentegrupp hun ich aah de Ewald
Adam funn. Violoncello
spillt de Thomas Nicolai, Kontrabass
de Valentin Vacariu un Posaune de Dieter Baran. Wie
gsaat, die hun so etwas Rumänisches in ehre Nome, was eigentlich gar nicks mit
ehrer Nationalität zu ton muss hun. Wu ich mer awwer sofort ganz sicher war,
dass der Mann aus Rumänien kummt, war bei oom Klanettist, em Anton Hollich, un nateerlich aah bei
meim vergessne Spillkumrad Ewald Adam.
Ha, do hot mei schwowisches Musikanteherz wedder gelacht: zwaa Schwowe in oom
vun de große deitsche Sinfonieorchestre. Leider ware die SWR-Musiker Vormjohr
oft in de Schlagzeile, un des net mit ehrer guder Musik, sondern weil e paar
Politiker aus’m Ländle ne de Garaus mache wolle. 2016 soll Schluss sein mi’m SWR Sinfonieorchester Baden-Baden und Freiburg. Ja,
schäme die sich denn gar net, die schwowische Sparhansle. Die sin net besser
wie alle annre aah, die wu moone, wann merr die Kunst vernicht, werd’s uns
materiell besser gehn. Pheifedeckel! I’me annre Programm hun ich de Ewald an der 2.Violin funn. Die is e
bissje klenner wie die Viola.
|
v.l.: Franz Tröster, Ewald Adam,
Anton Hollich
Foto: Ewald Streitmatter
|
Es gebt awwer aah noch e bekanntes Salonorchester, in dem wu de Adams Ewald un de Hollichs Toni, jo, jo, des is schun der
vun Glogowatz, spille. Un des hot de Ewald,
der anner, de Streitmatter, am 1.
Jäner spille gheert. Er is noch immer begeistert, wann’s aah ka Blechmusik war.
Des will bei’me echte Johrmarker schun was haaße. Des Salonorchester is bsetzt
mit Stehgei, Obligatgei, Viola,
Violoncello, Kontrabass, Klanett, Akkordeon und Klavier. Do steht ooner vorre
mit der Gei. De Kapellemaaster. Des is genau des Bild, des wu ich noch
vum Kreidersch Vedder Niklos in meim
Kopp hun. Asso e bissje was is jo doch noch do in meim owwerschte Stibche. Die
Tonaufnahme, die wu de Ewald mer
gschickt hot, forr mich foppe, forr nicks annres wie forr mich foppe, die
klingt so e bissje ins Rumänische. Scheen! Des hot mich so an die Romanze vum Gică
Petrescu erinnert. Dass die Musikante vleicht gar ka rumänisches Stick gspillt hun
– gut, außrem Hora staccato -, beweist eigentlich norr, wie gudi Musik die
Fantasie vun de Mensche onrege kann.
Bei mer ist des halt so, wann ich waaß, dass irgendwu Landsleit mitspille,
klingt des forr mich immer scheen. Un wann aah noch Johrmarker dabei sin, - un
forr mich is de Ewald Adam e
Johrmarker -, noh klingts noch e bissje schenner. Mensch, Ewald! Des war forr mich mol wedder e scheeni Iwerraschung - dei
Gruß forr de Potche Toni. So kann’s
Johr weidergehn. Vleicht losse die schwowische Politiker sich jo doch noch was
Gscheides infalle, dass eier großi Kapell in Baden-Baden un Freiburg weider
spille kann. Weil, dass e banatschwowischer Musiker arwetslos werd, des
vertraat mei Musikanteseel ganz un gar net.
Berns Toni